De tropische eilandengordel van Hawaii is ontstaan door een hotspot in de oceaanbodem. Doordat de Pacifische plaat langzaam westwaarts trekt, maar de hotspot eronder op zijn plaats blijft, ontstaat dus een “lijntje” vulkanische eilanden, die op hun beurt dan weer geleidelijk aan geërodeerd worden, een beetje zoals de Galapagos-eilanden. Tot zover de geologieles.

Het landschap op Hawaii is zeer typisch en doet een beetje buitenaards aan – en net daarom bijzonder in trek bij Hollywood. Van zodra er een beetje een speciaal landschap nodig is, komen de filmmakers langs. De serie “Lost” werd er verfilmd, maar ook veel films: Jurassic Park, Raiders of the Lost Ark, Hunger Games, Point Break, de nieuwe Jumanji en buiten competitie wil ik er nog het schattige Lilo & Stitch aan toevoegen, één van de betere Disneys. Ik mag ook de talrijke Pearl Harbor films niet vergeten. De aanval had plaats op 7 december 1941, en de eerste kortfilm verscheen al in 1943 (John Ford’s December 7th), gevolgd door onder andere From Here to Eternity (1953, met de scène waarin Burt Lancaster en Deborah Kerr in de branding liggen te rollebollen), het waarheidsgetrouwe Tora! Tora! Tora! uit 1970 en het Hollywoodvehikel Pearl Harbor (2001, met Ben Affleck), dat vreemd genoeg ook een hit was in Japan. Een speciale vermelding verdient “The Final Countdown” (1980, met Kirk Douglas en Martin Sheen), waarin een modern vliegdekschip (de USS Nimitz) de kans krijgt om, dankzij een tijdstorm, de aanval op Pearl Harbor te verhinderen.

Hawaii is een populaire toeristische bestemming, door het natuurschoon, en vooral door de actieve vulkanen, die het eiland vaak in het nieuws brengen. De Mauna Loa en de Mauna Kea zijn begrippen bij zowel vulkanologen als het brede publiek, net als namen als Maui, Honolulu, en bij ons Belgen Molokai, waar een vooruitziende Pater Damiaan zijn gooi deed naar bekendste Belg. Koning Kamehameha was de grondlegger van het eilandenrijk; hij verenigde de eilandengroep in 1810. Dat wordt jaarlijks gevierd op 11 juni, Kamehameha Day. Voor de anekdotische quizspeler: in Dragon Ball Z, een iconische Japanse manga/anime reeks , is kamehameha ook de strijdkreet van hoofdfiguur Son Goku, als hij zijn trademark energie-aanval uitvoert.

In een staat die ooit de ananas-hoofdstad van de wereld had (Hawaii), is het quasi ongelofelijk dat … spam (!!) het meest favoriete voedsel van de Hawaiianen is. Iedereen kent het van de Monty Python sketch, maar het is van oorsprong een broertje van Corned Beef: het is gekookt en ingeblikt varkensvlees, dat oorspronkelijk door de firma Hormel in Minnesota werd gemaakt in 1937, en zo samen met het Amerikaanse leger de wereld veroverde. De sketch van Monty Python uit 1970 was eigenlijk bedoeld om enerzijds de massale import van dergelijk low-quality food in het VK, en anderzijds het verbod op reclame in de media aan de kaak te stellen. De sketch werd zelf de bron voor het gebruik van het woord spam als ongevraagde reclame (via mail). De eerste spam-mail werd door Gary Thuerk verstuurd op 3 mei 1978, aan 393 gebruikers van Arpanet, de militaire voorloper van internet. De mail kondigde een nieuw computermodel aan van DEC (bekend van zijn PDP-11 en VAX-minicomputers).

En om nog even in de categorie “voedsel” te blijven: het gekste dat je nu op Hawaii kan eten is zowat alles met “ube”, maar dan vooral de ube pannenkoeken. Zeker eens opzoeken op google afbeeldingen. Ube is een felpurperen kleurstof, afkomstig uit de Filippijnen, waar het gemaakt wordt uit geplette purperen yam-wortel. En zo weet u ook weer iets meer over dat handige woord in scrabble. En nog een handige voor scrabble: de staatsvis is de Rhinecanthus rectangulus, in het Hawaiiaans: Humuhumunukunukuapua’a (vis met een varkensneus). Als je hier iemand wil mee beledigen in het Hawaiiaans, mag je dus geen spraakstoornis hebben.

Schaken op Hawaii? Ja dat kan: de website is één van de betere, met diverse links naar tornooien, maar niet echt meer actueel . De Hawaii State open van 2016 zag eigenlijk maar zes spelers van meer dan 1900 elo deelnemen. Bekende schakers uit Hawaii? Wel er is Hikaru Nakamura, hoewel eigenlijk geboren in 1987 in Osaka. De bekendste op Hawaii geboren Amerikaan is Barak Obama, maar ook Jason Momoa (acteur bekend als Khal Drogo (Game of Thrones) en Aquaman), Bruno Mars en ook – verrassend – de Australische Nicole Kidman zijn geboren op Hawaii.

Partijen dan. Eerst een opwarmertje: een partij van de tienjarige Nakamura uit de Hawaii open van 1997, die een schijnoffer niet ziet aankomen, waarna de witspeler geduldig uitmaakt. Niettemin heel respectabel van Hikaru.

In datzelfde tornooi speelde ook de elfjarige Arianne Caoili, voor wiens hand schakers later op de vuist zouden gaan .

Ik geef deze verliespartijen van bekende schakers, omdat ook zij ooit zijn begonnen en de lange weg opwaarts hebben afgelegd. Ook zij hebben slechte partijen gespeeld (waarmee ik niet wil zeggen dat bovenstaande partijen brolpartijen zijn), verloren van krabbers die toevallig die dag sterker waren. Maar ze hebben doorgezet en uiteindelijk een speelsterkte bereikt, die hun leven zelfs veranderde.

Voor wie dit niet op internet wil lezen, maar als pdf met partijcommentaar kan op de link klikken.

Schaken in Hawaii ...

Als dat niet op elke schaker zijn/haar bucket-list staat, weet ik het ook niet meer.