Alaska is de grootste staat van de USA, en zelfs naar Amerikaanse normen is het groot. But you know you re in the largest state in the union when you re anchored down in Anchorage, Alaska; zong Michell Shocked al jaren geleden. De staat is 1,48 miljoen km2 groot en is op zijn eentje al goed voor 1/7de van de oppervlakte van de USA. Het is ongeveer even groot als de volgende drie grootste staten samen (Texas, California en Montana). En toch wonen er slechts minder dan 750.000 mensen (anderhalve keer Antwerpen). Mount McKinley (of Denali) is de hoogste berg en trouwens de derde meest geisoleerde bergtop op aarde (jawel, ook daar bestaan lijstjes van, en neen, the Lonely Mountain uit de Hobbit telt niet mee).

Alaska werd in 1867 gekocht van Rusland voor de ronde som van 7,2 miljoen; een batje, en terzelfdertijd de grootste geopolitieke blunder (voor de Russen) / meevaller (voor de Amerikanen) ooit, maar werd pas op 3 januari 1959 de 49ste staat van de USA. De naam Alaska komt trouwens uit het Russisch (Alyaska) en betekent schiereiland. Als toerist ga je naar Alaska voor de ongelooflijke natuur (fauna, flora en geologie). Eens je de olie-industrie (de olieramp met de Exxon Valdez op 24 maart 1989 dumpte circa 100 miljoen liter ruwe olie op de stranden. Het was de aanleiding voor de USA om vanaf dan tankers te eisen met een dubbele romp) achter je laat, toont moeder natuur zich van haar beste kant: adembenemende kustlijnen, beren en walvissen, noorderlicht, etc. Net om die natuur te beschermen, heeft de federale overheid zeer veel land in handen.

Voor de kwissers onder ons: het vergeet-me-nietje is de officiele bloem van Alaska, de gigantische Alaskaanse Malamute is de staatshond (en niet de meer bekende husky), het staatsjuweel is jade en het staatsmineraal is goud; niet verwonderlijk, gezien de staat een goldrush (tussen 1890 en 1910) heeft gekend. Dat het gebied geologisch actief is, bewees de aardbeving van 27 maart 1964, toen een aardbeving van magnitude 9,2 (de tweede zwaarste ooit geregistreerd) vreselijk huis hield. Twee derde van de bevolking is blank, circa 15% zijn oorspronkelijke bewoners (hun aandeel daalt gestaag) en de rest zijn inwijkelingen van andere origine. Circa 60% is christelijk, 30% gelooft niet of hecht er geen waarde aan en de rest is een allegaartje. In hun vrije tijd gaan Alaskanen vissen, jagen en varen (of op vakantie naar warmere oorden). Een klassieke gebeurtenis is de jaarlijkse zeer zware hondensleerace van Anchorage naar Nome (1.700 km), bekend als de Iditarod Trail Sled Dog Race. De race herdenkt een historische tocht in 1925, toen in Nome difterie uitbrak en een serum vanuit Anchorage naar het stadje moest gebracht worden. Aangezien het winter was, was het enige transportmiddel de hondenslee.

Last but not least is Alaska bij ons ook bekend als de staat van Sarah (of course I know something about Russia, I can see it from my house) Palin, het prototype van de niet al te clevere tea-party republikein. Maar de grootte van de staat zorgt niet enkel voor grote afstanden intern, de grote afstand zelf met de andere staten zorgt ook voor een moeilijker uitwisseling met de overige Amerikanen (en aangezien Canada ook niet echt grote steden in de buurt van Alaska heeft, valt ook die piste weg. Op schaakvlak is Alaska misschien wel het kleinste broertje uit de reeks. De bevolking bestaat voornamelijk uit mensen die werken voor de olie-industrie, de bosbouw of visserij. Het bestaan is hard, de zomers kort. In IJsland zorgde dat samen met enkele vroege individuele successen voor een schaakcultuur, maar in het moderne Amerika niet. Er zijn hoop en al tiental officiele clubs in Alaska, waarvan er zich drie in Anchorage bevinden. Afgaand op de websites, vermoed ik dat de grootste club, de Anchorage Chess Club is.

Bryan Smith groeide op in Alaska en is voor zover ik weet de enige Alaskaanse grootmeester. Op Chess.com schreef hij een mooi artikeltje over zijn eigen ontwikkeling, waar ik dankbaar gebruik van maak. Het illustreert goed hoe moeilijk het is om tornooi-ervaring op te doen, wanneer je zo ver van alles opgroeit. Smith groeide op in Anchorage, waar de mogelijkheden om zich te bekwamen als schaker beperkt waren. Hij was een jeugdtalent, die goede resultaten boekte, zonder er eigenlijk hard voor te trainen. Via Chess Life kwam de internationale schaakwereld in de bus en zo kon hij de partijen van de WK-match tussen Kasparov en Short volgen. Wat later in 1994 ging het grootste tornooi van Alaska door, het Fur Rendez-vous tornooi. De organisatoren hadden enkele sterke spelers uitgenodigd en dat was zijn eerste kennismaking met een grootmeester (Dmitry Gurevich). Hij begon te studeren, voornamelijk via boeken, zoals Tartakovers 500 Master Games of Chess.

Pas in 1995 kon hij zijn eerste tornooi buiten Alaska spelen, toen het gezin op familiebezoek naar California ging. Zijn rating ging algauw van 1500 naar 1800. In de herfst werkte hij aan zijn eerste openingsrepertoire (Stonewall en Frans met zwart, Gesloten Siciliaans en London systeem met wit). In 1996 speelde hij heel wat meer, en omdat hij nog altijd ondergekwoteerd was, won hij vaak een geldprijs, die hij dan weer investeerde in verplaatsingskosten voor een nieuw tornooi. Zijn rating steeg verder naar 2000. Jammer genoeg kreeg hij later problemen om werk te vinden en zette hij even het schaken op een lager pitje. Internationaal was zijn FIDE-rating dan al gestegen tot 2400. Daarna hervatte hij het schaken; zo schreef hij enkele goede artikels in 2015 voor chess.com. Ter ere van hem, volgende verliespartij, die hijzelf op chess.com van kort commentaar voorzag.

Je kan de partij naspelen op Lichess of hierna.

Voor wie dit niet als tekstbestand wil lezen, maar als pdf met partijcommentaar kan op de link klikken.

Ik had nog even gehoopt dat we een rondreis gingen maken, maar vanuit het zuidelijke Alabama zijn we toch in Alaska beland. De meest noordelijke, westelijke én oostelijke staat. Al hangt dat laatste van je definitie af.

Het wordt een rondrit, maar dan alfabetisch. Geografisch aangrenzende staten aan elkaar koppelen zou ook mooi zijn, maar alfabetisch is lekker random, dus daarvoor gekozen. Anders zitten we maanden aan de oostkust en moet ik telkens iets schrijven over hoe Atlantisch die oceaan wel is.

Das nu de eerste keer dat ik de woorden "schaken" en "Alaska" tegelijkertijd in een tekst zie staan.

Amazing !