Dit is een eerste artikel in een mogelijke reeks; overzichtelijk, thematisch en eindig. Bedoeling is om wat over elke USA-staat te schrijven, ook op schaakvlak natuurlijk. Als de respons positief is, dan kan dit een serie worden over alle staten van de USA. Anderzijds kan ik begrijpen dat niemand wakker ligt van clubschaak aan de andere kant van de oceaan. Bedoeling is om naast wat informatie over elke staat wat clubpartijen (elo 1800-2200) te bespreken, omdat ik denk dat de overgrote meerderheid van de lezers niet meteen internationaal meester is.

Alabama: de staat heeft geen goede reputatie op vlak van verstandelijke vermogens. Het is een deep-south redneck / hillibilly state, die grenst aan de Golf van Mexico en aan Florida, Mississippi, Tennessee en Georgia. Redneck en Hillbilly zijn trouwens geen synoniemen. Een redneck is een laagopgeleide arbeider in het ganse Zuidoosten van de USA, en hoewel het geen echte scheldterm is, kan het wel als dusdanig gebruikt worden. Een Hillbilly (wel een pejoratieve benaming) is een arme en laagopgeleide (soms achterlijke) persoon die leeft in de Appalachen (die beginnen in noord-oost Alabama en lopen in noordoostelijke richting verder, parallel aan de kust tot in Canada. Het was de eerste grote barriere in de westelijke uitbreiding van de USA en is nog altijd dun bevolkt.

De staat is 135.765 km2 groot (4x Belgie) en er wonen 4,8 miljoen mensen. De hoofdstad is Montgomery, de bijnaam van de staat is de Yellowhammer State, maar ook The Cotton State en The Heart of Dixie worden gebruikt. Het is een relatieve vlakke staat, met als hoogste punt Cheaha Mountain (735 m hoog). Het klimaat is vochtig subtropisch; een van de mooiste plekken om te wandelen is Dismals Canyon. Een leuk feit in Amerika, is dat elke staat niet enkel een bijnaam heeft, maar ook staatseigen symbolen. Naast een eigen vlag, wapenschild, drank, etc zijn er ook zaken als stenen, officiele liederen en dergelijke. Het staatsmineraal is hematiet (Fe2O3), de staatsrots is marmer, het fossiel is de Basilosaurus en de edelsteen is een type kwarts (met een stervormige lichtreflectie). Het staatslied is jammer genoeg niet Sweet home Alabama van Lynryd Skynryd of Whiskey Bar van The Doors, maar gewoon Alabama, naar een gedicht van Julia Tutwiler.

Alabama is ook niet vooruitstrevend op het vlak van mensenrechten (versus de zwarte bevolking). Dat Rosa Parks haar vermoeide benen net in Alabama de trigger waren voor de grote beweging voor meer burgerrechten voor zwarten, is geen toeval. Het is ook geen toeval dat William Joseph Simmons (1880-1945), oprichter van de KKK, uit Alabama afkomstig is. Andere bekende namen uit Alabama: Joe Louis (WK boksen), Jesse Owens (beroemd atleet), Hank Williams (beroemd countryzanger), Condoleezza Rice (minister van buitenlandse zaken 2005-2009). De bevolking is hoofdzakelijk Engelstalig en katholiek; er leven circa 70% blanken en 25% zwarten, de rest is een allegaartje. Het gemiddeld gezinsinkomen is een van de laagste in Amerika. En dit besluit onze rondrit in deze staat.

Over naar het schaken. De schaakfederatie heeft zijn stek op Alabamachess.org. Deze site heeft gelukkig een tijdschriftenarchief, maar ver gaat het niet terug: tot in de herfst van 2003. Maar we hebben geluk: dat tijdschrift gaat over het staatskampioenschap en een beslissende partij is zowel door winnaar als verliezer becommentarieerd.

Je kan de partij naspelen op Lichess of hierna.

En met deze partij besluiten we onze eerste kijk op het Amerikaanse schaken in het dieprode, republikeinse zuiden. De staat heeft niet zoveel grote schakers voortgebracht; het staatskampioenschap werd wel enkele keren gewonnen door subtop spelers, zoals de tactische legende Emory Tate in 2010 en vooral toptalent Stuart Rachels in de jaren tachtig. Je krijgt niet meteen de indruk dat schaken erg leeft in Alabama, maar de structuur is er wel, met een tiental aangesloten clubs en nog een viertal vrije clubs, niet aangesloten bij de USCF. De site biedt veel gratis pdf-tijschriftmateriaal, maar om nu Alabama te kiezen wanneer je wil emigreren naar de USA en toch je schaken goed wil onderhouden, neen, dat zou ik niet aanraden. Tenzij je van natuur, barbecue en een goede whiskey houdt.

Voor wie dit niet als tekstbestand wil lezen, maar als pdf met partijcommentaar kan op de link klikken.

De combinatie USA en schaken is zeer zeldzaam en vind ik zeer zeker zeer interessant !

Ik hoop dan ook dat je de andere staten zult publiceren, Yves !

Leuk en interessant stuk dat je hier postte. Ik kijk er al naar uit de andere staten te ontdekken!

Een interessant begin. Ik kijk uit naar het vervolg van de reis door de andere staten.

Yves, heb je een speciale band met (schaken in) de VS?

...heb ik niet. Zoals ik Jan al uitgelegd heb, kom ik uit een club met een tijdschrifttraditie, met een heel gevarieerde inhoud. Ik ben nog steeds schrijver van artikelen voor dat tijdschrift, en deze serie is daar al opgestart, maar omdat het slechts om de 3-4 maanden verschijnt, heb ik dus nog een hele buffer liggen. Ik heb ook een serie van in memoriams van zowat alle (on)bekende schakers, maar daar wacht ik nog even mee.

Beginnende bij Alabama vraag ik me af of Yves zal eindigen met Wyoming, dan wel Zuid-Dakota.

Ik kijk -na onze IC diepvrieszondag- vooral uit naar de volgende aflevering. Zouden ze in Anchorage spelen met IceQueens of eerder een Dame Blanche? Is Koning Winter de witte of de zwarte? Heet hun enige(?) grootmeester John Snow? Plaatsen ze bij een goede zet een ijspegel ipv een uitroepteken? Zoveel vragen... :-)